سخن سردبیر خبرگزاری معمار شامل تحلیل هفتگی مهم‌ترین رویدادهای افغانستان از نگاه سردبیر و هیئت تحریریه، بررسی چالش‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با دیدگاهی کارشناسی و بی‌طرفانه است.

توافق دوحه طالبان و پاکستان؛ صلح پنهان، بحران آشکار
تاریخ معاصر افغانستان آینه‌ای است از پیمان‌ها و توافق‌هایی که هرگز برای مردم نوشته نشده‌اند. از توافق دوحه میان امریکا و طالبان در سال ۲۰۲۰ تا همین توافق اخیر طالبان با پاکستان در دوحه ۲۰۲۵، همواره ملت افغانستان تماشاگر تصمیماتی بوده که پنهان از ملت گرفته شده‌اند. توافق اخیر میان وزارت دفاع طالبان و پاکستان با میانجی‌گری قطر و حمایت ترکیه، در ظاهر برای آتش‌بس و احترام متقابل تنظیم شده است.
زبان اوزبیکی؛ رنگی در رنگین‌کمان وحدت ملی کشور
افغانستان کشوری است با بافت زبانی چندلایه: فارسی‌دری، پشتو، اوزبیکی، تُرکمنی، بلوچی، پشه‌ای، نورستانی، و اردو از مهم‌ترین زبان‌های رایج در این سرزمین‌اند. هر یک از این زبان‌ها حامل بخش مهمی از فرهنگ و تفکر مردم خویش است.
از واشنگتن تا اسلام‌آباد؛ تجارت صلح و تروریزم
امریکا به‌نام دموکراسی و مبارزه علیه تروریزم، بذر تروریزم کاشت؛ پاکستان به‌نام عمق استراتژیک، آتش در خانه‌ی همسایه افروخت؛ طالبان به‌نام شریعت، عقل و انسانیت را به صلیب کشیدند؛ و اشرف غنی به‌نام جمهوریت، جمهور را فروخت.
روز جهانی دختر؛ دختران افغانستان قربانیان جهل
11 اکتبر، روز جهانی دختر، نمادی از آگاهی و عدالت جنسیتی است؛ اما در کشور ما، این روز نه جشن، بلکه یادآور درد است؛ درد نسلی که از حق تحصیل، کار، آزادی و حتی حضور در جامعه محروم شده است.
تروریسم زاده‌ی جهل است، نه ایمان
در حاشیه نشست «فرمت مسکو»، میان هیئت‌های طالبان و پاکستان تنش لفظی بر سر مسئله تروریسم درگرفت؛ امریکا، پاکستان و طالبان، هر یک در دوره‌ای پرچم مبارزه با تروریسم را برافراشته‌اند، اما تاریخ نشان می‌دهد که هیچ‌یک در عمل از آن جدا نبوده‌اند.
روز جهانی معلم؛ روزی برای تبریک، تفکر و محکومیت بی‌عدالتی‌ها
امروز در شرایطی که طالبان بر کشور حکم می‌رانند، معلمان نه‌ تنها از حقوق مادی و معنوی شایسته خود محروم‌اند، بلکه حق برگزاری مراسم ساده‌ی بزرگداشت روز معلم را هم از دست داده‌اند. این مسئله نه ‌تنها بی‌مهری به معلمان است، بلکه حمله‌ای مستقیم به بنیان‌های آموزش، فرهنگ و آینده کشور است.
روز جهانی گردشگری؛ افغانستان میان شکوه تاریخ و زنجیر تروریزم
روز جهانی گردشگری باید فرصتی باشد برای بازخوانی نقش تمدن‌ها در ساختن جهانی بهتر. افغانستان با تاریخ باشکوه و طبیعت بی‌نظیرش می‌توانست قلب تپنده گردشگری منطقه باشد، اما در سایه‌ی تروریزم و حاکمیت‌های نالایق، به نمادی از فرصت‌های سوخته بدل شده است.
روز جهانی سپاسگزاری؛ تلنگری برای بازگشت به فضیلت‌های فراموش‌شده
روز جهانی سپاسگزاری تنها یک مناسبت نیست؛ بلکه یک تلنگر عمیق برای انسان معاصر است. در جهانی پرهیاهو که اغلب بر فقدان‌ها تمرکز دارد، سپاسگزاری یادآور این حقیقت است که خوشبختی نه در داشتن بیشتر، بلکه در دیدن و قدردان بودن از آنچه داریم نهفته است.
طالبان؛ میان کارهای مثبت و سیاست‌های ویرانگر
رسانه‌ها وظیفه دارند حقیقت را بی‌پرده بازگو کنند؛ نه مداح طالبان‌اند و نه دشمن کور. در کنار بازتاب اقدامات مثبت، باید سیاست‌های زن‌ستیزانه، قوم‌گرایانه و واپس‌گرایانه این گروه را نقد کرد. دفاع از حق مردم، رسالتی شرعی، انسانی و حرفه‌ای است؛ ما نه ضد طالبان، بلکه ضد ظلم، تبعیض و جهل هستیم.
بازگشت‌کنندگان؛ قربانیان معامله شرم‌آور واشنگتن و طالبان
امریکا با شعار «دموکراسی» آمد و با تحویل قدرت به طالبان رفت، طالبان هم با نام «شریعت» آمد اما بند و زنجیر بر زندگی زنان و دختران زد. و بازگشت‌کنندگان، قربانیان خاموشی‌اند که در میان بدهی، گرسنگی و بی‌عدالتی دست‌وپا می‌زنند. پرسش اینجاست: این چرخه شوم تا کی ادامه خواهد یافت؟
تکرار تاریخ در افغانستان؛ تعصب، حذف و نابودی
انتقال شفاخانه «محمدعلی جناح» از غرب کابل به شرق این شهر، تنها جابه‌جایی یک ساختمان یا تجهیزات نیست؛ بلکه نشانه‌ای دیگر از استمرار سیاست‌های تبعیض‌آمیزعلیه جامعه شیعه است. این اقدام، «تبعیض آشکار»ی است که به‌طور مستقیم حق حیات و سلامت هزاران انسان در غرب کابل را تهدید می‌کند و بار دیگر پرسش بزرگ را پیش روی تاریخ افغانستان می‌گذارد
مسیحیان فریاد می‌زنند، عرب‌ها با کودک‌کشان معامله می‌کنند!
غزه امروز آیینه تمام‌نمای بحران اخلاقی، سیاسی و انسانی جهان است. یک سو امریکا و رژیم صهیونیستی با تروریزم دولتی و حمایت از نسل‌کشی قرار دارند؛ سوی دیگر، دولت‌های عربی و ترکیه که با خیانت تاریخی، همدست دشمنان امت اسلامی شده‌اند؛ و در مقابل، مردم آزاده جهان و محور مقاومت ایستاده‌اند که هنوز انسانیت را پاس می‌دارند.