بخش «تحلیل» خبرگزاری معمار، بررسی‌ مستند مهمترین تحولات افغانستان، واکاوی روابط افغانستان با کشورهای منطقه، بررسی سیاست‌های طالبان، روابط بین‌المللی، چالش‌های اقتصادی و اجتماعی با نگاهی تحلیلی و مستند ارائه می کند.

سه سال منع تحصیل دختران؛ سیاست موقت یا راهبرد دائمی؟
سه سال از ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان می‌گذرد، و همچنان دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها به روی آنان بسته باقی مانده است. این سیاست طالبان نه‌تنها تأثیرات عمیقی بر نسل کنونی دختران دارد، بلکه پیامدهای درازمدت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را نیز برای آینده افغانستان به دنبال خواهد داشت
اظهارات ترامپ درباره تصرف نوار غزه؛ ادامه سیاست‌های استعماری و نقض حقوق بین‌الملل
اظهارات ترامپ نشان‌دهنده ادامه سیاست‌های استعماری است که سال‌هاست بر منطقه خاورمیانه تحمیل شده است. این سیاست‌ها نه تنها باعث تشدید بحران‌ها در منطقه شده، بلکه حقوق مردم فلسطین را به طور سیستماتیک نقض کرده است. اشغال غزه توسط آمریکا نه تنها مشکلی را حل نخواهد کرد، بلکه به تشدید تنش‌ها و رنج مردم فلسطین منجر خواهد شد.
شهید قاسم سلیمانی؛ چهره‌ای فراملی و فرازمانی
شهید قاسم سلیمانی فراتر از یک فرد، بنیان‌گذار مکتبی بود که بر اصول اخلاقی و انسانی بنا شده است.مفهوم مقاومت در مکتب سلیمانی، به معنای پافشاری بر اصول انسانی و مبارزه با ظلم و استبداد است. او با تأکید بر مقاومت در برابر تجاوزگران، الگویی از شجاعت و پایداری ارائه داد که می‌تواند الهام‌بخش تمام ملت‌ها باشد.
چرا طالبان در اجلاس منطقه ای در مورد افغانستان در تهران شرکت نکردند؟
طالبان از شرکت در دومین نشست گروه تماس برای افغانستان با میزبانی تهران امتناع کردند.
بررسی اجمالی نقاط ضعف و قوت نیروهای مخالف طالبان در افغانستان
با گذشت بیش از دو سال از روی کار آمدن طالبان در افغانستان نیروهای مخالف این گروه به روش‌های گوناگون کوشش کرده‌اند اظهار وجود کنند …
طالبان و چالش عدم به رسمیت شناخته شدن
ضمیر کابلوف، مدیر بخش آسیایی وزارت خارجه روسیه و فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری این کشور در امور افغانستان، در مصاحبه با خبرگزاری تاس گفت که روسیه در زمینه به رسمیت شناختن طالبان «هیچ پیشرفتی نداشته است».
افزایش روند بازگشت مهاجران افغان به کشور همزمان با شرایط نابسامان داخلی
طی چهار دهه اخیر وجود جنگ‌های خانمان سوز داخلی و نبود کار و شرایط اقتصادی درست بیشتر سبب سرازیر شدن سیل مهاجرت از افغانستان به کشورهای دور و نزدیک شده است.
گمانه‌زنی‌ها درباره حل معمای به رسمیت‌شناسی حکومت سرپرست طالبان!
با افزایش تعاملات با طالبان اکنون این پرسش مطرح است که آیا روحیه جهانی در حال بازنگری سیاسی در قبال حکومت سرپرست است و راه حل تعامل و یا به رسمیت‌شناسی اداره حاکم در افغانستان را ترجیح داده است…؟