درگیری‌های نظامی اخیر میان حکومت طالبان و پاکستان، بار دیگر چهره واقعی سیاست‌های اسلام‌آباد در قبال مهاجران افغان را آشکار ساخته است.
در هفته گذشته، همزمان با تشدید تنش‌های مرزی، فشارهای بی‌سابقه‌ای بر جامعه مهاجر و پناهجوی افغان در پاکستان اعمال شد؛ فشارهایی که نه تنها از منظر حقوق بشری غیرقابل توجیه است، بلکه نشان می‌دهد چگونه انسان‌های بی‌دفاع به ابزاری در دست سیاست‌های فشار و مجازات تبدیل می‌شوند.
مقام‌های پاکستانی پس از درگیری‌ها اعلام کردند که مهاجران افغان باید هرچه سریع‌تر خاک این کشور را ترک کنند. این اعلامیه، با یورش گسترده نیروهای امنیتی به خانه‌های مردم در شهرهای مختلف همراه شد.
گزارش‌ها از کویته حاکی است که واحدهای متعدد نظامی و امنیتی از جمله پولیس، ملیشه، اس‌فورس و اف‌سی به مناطق مسکونی هجوم آورده و صدها نفر را بازداشت کرده‌اند. این اقدامات که بدون هیچ مستند حقوقی یا قضایی انجام می‌شود، تصویری تلخ از وضعیت حقوق بشر در پاکستان ارائه می‌دهد.
آنچه این وضعیت را به بحرانی انسانی تبدیل می‌کند، بی‌تفاوتی آشکار اسلام‌آباد نسبت به سرنوشت میلیون‌ها انسانی است که دهه‌ها پیش به دلیل جنگ، فقر و ناامنی به پاکستان پناه آورده‌اند.
این مهاجران نه تصمیم‌گیرندگان سیاست‌های دو کشور هستند و نه نقشی در تنش‌های مرزی دارند؛ اما همواره نخستین قربانیان این تقابل‌ها محسوب می‌شوند.
استفاده ابزاری از جامعه مهاجر، روشی است که اسلام‌آباد بارها آن را در پیش گرفته است؛ روشی که نه تنها با موازین بین‌المللی سازگار نیست، بلکه نشان‌دهنده انفعال سیاسی و فقدان راهکارهای منطقی است.
بازگشت اجباری مهاجران در آستانه زمستان، ابعاد فاجعه‌بار این سیاست را دوچندان می‌کند. افغانستان که خود در بدترین شرایط اقتصادی به سر می‌برد، توان پذیرش و جذب هزاران بازگشته را ندارد. بیکاری گسترده، فقر مزمن و نبود امکانات اولیه، عرصه زندگی را بر این افراد تنگ‌تر می‌سازد.
خانواده‌هایی که سال‌ها در پاکستان زندگی کرده‌اند، اکنون باید با دست خالی و در میانه زمستان به کشوری بازگردند که خود در تلاطم بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی است.
اینجاست که مسئولیت جامعه بین‌المللی مشخص می‌شود. سازمان ملل متحد و قدرت‌های تأثیرگذار نمی‌توانند در برابر این نقض آشکار حقوق بشر سکوت کنند.
فشار دیپلماتیک بر پاکستان برای توقف اخراج‌های اجباری، تأمین امنیت مهاجران و احترام به اصول پناهندگی، نه یک گزینه که یک ضرورت اخلاقی و حقوقی است. مهاجران افغان نباید بهای تنش‌های سیاسی را بپردازند؛ آنها انسان‌هایی هستند که حق زندگی با کرامت دارند، نه ابزاری برای مجازات و فشار.
