طالبان بار دیگر نشان دادند که قدرت را نه برای خدمت به مردم افغانستان، بلکه برای تحمیل قرائت محدود و ایدئولوژیک خود از دین به دست گرفته‌اند. اخراج استادان برجسته و جایگزینی آنان با چهره‌های وابسته به مدارس دینی پاکستان، تنها یک اقدام اداری نیست؛ این یک پروژه‌ی بلندمدت برای تغییر هویت فکری و علمی جامعه افغانستان است.
ما امروز شاهد هستیم که دانشگاه، این سنگر دانش و روشنایی، به جای آنکه مرکز گفت‌وگوی علمی و تولید اندیشه باشد، به ابزار تثبیت قدرت یک گروه بدل شده است. طالبان دانشگاه را از محتوای علمی خالی کرده و آن را به «حوزه ایدئولوژیک» فروکاسته‌اند. این روند نه‌تنها نقض آشکار حقوق بشر، حقوق زنان و اقلیت‌هاست، بلکه حتی با روح دین مقدس اسلام نیز در تضاد قرار دارد. اسلامی که پیامبرش فرمود: «طلب العلم فریضة على کل مسلم و مسلمة»؛ اما طالبان، با محروم‌کردن زنان و حذف اساتید آزاداندیش، این اصل بنیادین دین را لگدمال کرده‌اند.
طالبان باید بدانند که یک کشور فقط با علوم دینی اداره نمی‌شود. اقتصاد، طب، مهندسی، جامعه‌شناسی، حقوق بشر، مدیریت و ده‌ها رشته علمی دیگر نیاز حیاتی جامعه‌اند. همان‌گونه که بدن انسان تنها با یک عضو زنده نمی‌ماند، یک کشور نیز با یک رشته علمی به قوام نمی‌رسد. حذف این علوم به معنای بریدن شریان‌های حیاتی جامعه است.
تراژدی بزرگ‌تر اینجاست که طالبان برای پر کردن جای خالی استادان کشور، ملاهای پاکستانی را به دانشگاه‌های ما آورده‌اند. این همان ملاهایی‌اند که سال‌ها از مدارس پاکستان تروریست تربیت کرده و به افغانستان فرستادند تا خون زنان، کودکان و مردم بی‌گناه ما را بریزند. امروز همان جریان به‌جای میدان جنگ، در کرسی دانشگاه نشسته و سرنوشت نسل آینده افغانستان را رقم می‌زند. این نه‌تنها خیانت به استادان کشور، بلکه خیانت به خون شهدای این سرزمین است.
از منظر دین مقدس اسلام نیز این اقدام قابل توجیه نیست. اسلام بر عدالت، شایسته‌سالاری و حفظ کرامت انسان تأکید کرده است. چگونه می‌توان استادان باسواد و متعهد هموطن خود را کنار زد و ملاهای بی‌سواد پاکستانی یا وابسته خارجی را جایگزین آنان کرد؟ این بی‌عدالتی آشکار، توهین به اساتید ما و نقض حقوق شهروندی آنان است.
هشدار: با تحمیل ایدئولوژی و تعریف محدود خود از دین، کشور اداره نمی‌شود. دانشگاه و مکتب، جای سیاست‌بازی و قدرت‌طلبی نیست. علم و دانش باید آزاد بماند تا بتواند جامعه را بسازد. هرگاه شما دانشگاه را به میدان سیاست و ایدئولوژی بدل کنید، افغانستان را از ارتباط با دانشگاه‌های جهانی محروم می‌کنید. نتیجه این کار، انزوای علمی و عقب‌ماندگی نسل‌های آینده است.
با چنین رویکردی، شما افغانستان را به قهقرا می‌برید. آینده‌ای که باید سرشار از امید، نوآوری و ارتباط جهانی باشد، به باتلاق جهل و انزوا تبدیل خواهد شد. امروز شما اساتید را اخراج می‌کنید، فردا دانشجویان مهاجرت می‌کنند، و روزی فرا خواهد رسید که هیچ سرمایه انسانی در این کشور باقی نماند.
طالبان باید درک کنند که کشور را با ملاهای وابسته اداره نمی‌توان کرد. افغانستان نیازمند ترکیبی از علوم دینی و علوم مدرن است؛ نیازمند استادانی مستقل، دانشگاه‌هایی آزاد و نسلی که بتواند در جهان معاصر قد علم کند. دانشگاه‌ها باید سنگر علم و آزاداندیشی بمانند، نه ابزار سیاست و ایدئولوژی. اگر طالبان واقعاً دلسوز این سرزمین‌اند، باید دست از حذف نخبگان و واردات ملاهای پاکستانی بردارند، و بگذارند دانشگاه‌ها مسیر علمی و آموزشی خود را طی کنند.
افغانستان را نمی‌توان با بستن دروازه‌های علم و دانش اداره کرد. آینده این سرزمین تنها زمانی ساخته می‌شود که علم، آزادی و عدالت هم‌زمان در کنار هم زنده باشند.
