به گزارش خبرگزاری معمار؛ دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) روز دوشنبه، ۱۷ سنبله ۱۴۰۴، به مناسبت روز جهانی سواد آموزی، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، بر لزوم دسترسی برابر همگان، به‌ویژه زنان و دختران، به آموزش تأکید کرد. یوناما ضمن تجلیل از میراث ادبی غنی افغانستان، خواستار رفع محدودیت‌های آموزشی اعمال‌شده توسط طالبان شد.
یوناما اعلام کرد که رزا اوتانبایوا، رئیس این دفتر، نیز در مراسم گرامی‌داشت روز جهانی کتاب شرکت کرده و بر اهمیت آموزش به‌عنوان ابزاری برای توانمندسازی جامعه تأکید کرده است. در پیام این نهاد آمده است: «یوناما در حالی که از میراث ادبی غنی این کشور تجلیل می‌کند، خواهان دسترسی فراگیر به آموزش برای همگان است، به‌ویژه برای زنان و دختران.»
این روز در حالی تجلیل می‌شود که بر مبنای آمارها از بدو حاکمیت طالبان بر افغانستان، حدود ۲.۲ میلیون دختر از رفتن به مکتب منع شده‌اند. پیشتر یونسکو هشدار داد که در صورت ادامه محدودیت‌ها تا ۲۰۳۰، شمار دختران محروم از آموزش به بیش از ۴ میلیون نفر خواهد رسید.
به‌رغم درخواست‌های مکرر و فشار جامعه جهانی بر طالبان مبنی بر لغو آموزش زنان و دختران، این گروه تاکنون از موضع خود عقب‌نشینی نکرده است.
از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در سال ۱۴۰۰، دختران بالاتر از صنف ششم از دسترسی به مکاتب و دانشگاه‌ها محروم شده‌اند. این محدودیت‌ها که اکنون چهار سال از آن می‌گذرد، انتقادهای گسترده‌ای را از سوی نهادهای بین‌المللی و فعالان حقوق بشر به دنبال داشته است. گزارش‌های اخیر سازمان ملل و سازمان صحی جهان (WHO) نیز از کمبود شدید داکتران زن، به‌ویژه در ولایاتی مانند کونر، خبر داده و خواستار لغو فوری محدودیت‌های طالبان علیه زنان شده‌اند.
از سال ۱۹۶۷ بدین‌سو، روز جهانی «سوادآموزی» هر سال در تاریخ ۸ سپتامبر در سراسر جهان برگزار می‌شود تا اهمیت حیاتی سواد در ایجاد جامعه‌ای باسوادتر، عادلانه‌تر، صلح‌آمیزتر و پایدارتر، به سیاست‌گذاران، متخصصان و عموم مردم یادآوری شود.
یونسکو به مناسبت روز جهانی «سوادآموزی»، سواد را یک حق بنیادین انسانی برای همه دانسته و گفته با وجود پیشرفت‌ها، دست‌کم ۷۳۹ میلیون جوان و بزرگسال در سراسر جهان هنوز از مهارت‌های ابتدایی سواد محروم هستند.
بر مبنای آمار سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، از هر ۱۰ کودک، ۴ کودک به مهارت‌های ابتدایی خواندن نیز دسترسی ندارد و ۲۷۲ میلیون کودک و نوجوان از مکتب بازمانده‌اند.
با این‌حال شعار امسال «روز جهانی سوادآموزی»، «ترویج سواد در عصر دیجیتال» انتخاب شده است. یونسکو بدین باور است که ابزارهای دیجیتال می‌توانند فرصت‌های یادگیری را برای گروه‌های به‌حاشیه‌رانده‌شده، از جمله میلیون‌ها جوان و بزرگسالی که فاقد مهارت‌های ابتدایی سواد هستند، گسترش دهد.
