افغانستان در آستانه بحرانی کم‌سابقه در حوزه تغذیه و کمک‌های انسانی قرار دارد. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل می‌گوید میزان سوءتغذیه حاد در کشور به بالاترین سطح رسیده و بیش از ۴.۷ میلیون زن و کودک نیازمند درمان فوری‌اند. کمبود بودجه نهادهای امدادی، کاهش شدید توزیع مواد غذایی و زلزله‌های اخیر در شرق کشور، وضعیت میلیون‌ها افغان را وخیم‌تر کرده است؛ به‌گونه‌ای که اکنون بیش از ۹ میلیون نفر با ناامنی غذایی حاد روبه‌رو هستند که اگر منابع حمایتی افزایش نیابد، پیامدهای اجتماعی و بهداشتی این بحران می‌تواند ویرانگر باشد.
افغانستان امروز درگیر بحرانی است که نه‌تنها ناشی از کمبود منابع غذایی، بلکه نتیجه مستقیم سوءمدیریت و اولویت‌گذاری غلط است. در حالی‌که میلیون‌ها نفر در آستانه گرسنگی قرار دارند، تمرکز حاکمان بر سیاست‌های خشک و محدودکننده اجتماعی به‌جای رسیدگی به معیشت مردم، وضعیت را فاجعه‌بارتر کرده است.
زلزله‌های اخیر در شرق افغانستان نمونه آشکار دیگری از شکنندگی اوضاع کشور است. هزاران خانواده بی‌خانمان شده‌اند، زمین‌های کشاورزی تخریب و دسترسی به منابع آب و غذا دشوارتر گردیده است. در چنین شرایطی، طالبان نتوانست مدیریت مؤثر بحران را عملی کند و کمک‌رسانی را به‌موقع و عادلانه انجام دهد. این ناکامی نه‌تنها رنج بازماندگان را تشدید کرد، بلکه به بحران تغذیه ابعاد تازه‌ای بخشید و مناطق زلزله‌زده را به کانون جدید ناامنی غذایی مبدل ساخت.
بازگشت هزاران مهاجر از کشورهای همسایه، بار تازه‌ای بر دوش اقتصادی ضعیف افغانستان گذاشته است. این جمعیت تازه‌وارد، نه شغل دارند و نه حمایت اجتماعی؛ و حاکمیت نه برنامه‌ای برای ادغام آن‌ها در چرخه تولید و کار ارائه داده و نه زیرساختی برای تأمین نیازهای اولیه‌شان ایجاد کرده است. نتیجه آن است که فقر، گرسنگی و سوءتغذیه در حال تبدیل‌شدن به بحران ملی هستند و کودکان، آسیب‌پذیرترین قربانیان این وضعیت‌اند.
ناکامی طالبان در جلب اعتماد جامعه جهانی و اختلافات داخلی این گروه، مانع از ورود کمک‌های گسترده و پایدار شده است. در بسیاری از مناطق، توزیع اندک کمک‌های موجود به شکل غیرشفاف انجام می‌شود و حتی گزارش‌هایی از اولویت‌دادن به وابستگان و نیروهای طالبان وجود دارد؛ رفتاری که شکاف اجتماعی را تعمیق می‌کند و بی‌اعتمادی عمومی را گسترش می‌دهد.
این شرایط پیامدهای عمیق اجتماعی خواهد داشت: افزایش مرگ‌ومیر کودکان، گسترش بیماری‌های ناشی از سوءتغذیه، رشد خشونت، و مهاجرت دوباره هزاران خانواده به کشورهای خارجی. افغانستان در آستانه ازدست‌دادن نسلی قرار دارد که به‌جای آموزش و پرورش، با گرسنگی و بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
راه برون‌رفت از این بحران، صرفاً در کمک‌های خارجی خلاصه نمی‌شود؛ بلکه نیازمند تغییر رویکرد حاکمیت است. طالبان باید از سیاست‌های صرفاً امنیتی و غیر منطقی فاصله بگیرد و اداره کشور را به‌سوی تأمین معیشت مردم، بازسازی مناطق زلزله‌زده، تقویت اقتصاد کشاورزی، ایجاد اشتغال و شفافیت در توزیع کمک‌ها سوق دهد. بدون این اصلاحات، حتی اگر کمک‌های جهانی افزایش یابد، بازهم بحران تکرار خواهد شد و افغانستان در چرخه فقر، گرسنگی و آسیب‌پذیری مداوم گرفتار می‌ماند.
